LỊCH SỬ BÀI THÁNH CA ĐÊM THÁNH VÔ CÙNG
Xuyên qua lịch sử Ki-tô giáo, bài thánh ca ĐÊM THÁNH VÔ CÙNG đã trở thành một biểu tượng chân thực cho mầu nhiệm sâu kín – đêm Thiên Chúa giáng trần của người tín hữu Ki-tô.
Từ rất lâu, Giáng sinh không chỉ là ngày Đại lễ của người Công giáo, nhưng đã trở thành một lễ hội lớn của mọi người, thuộc nhiều xã hội và tôn giáo khác nhau. Tính phổ cập của Kitô giáo được thể hiện rất rõ qua Đại lễ Giáng sinh; đặc biệt, Giáng sinh còn gắn liền với một bài Thánh ca, tuy là Thánh ca của nhà đạo, nhưng đã được mọi giới, qua mọi thời đại, nhiệt tình đón nhận và thiết tha yêu mến. Đó là ca khúc : “Đêm thánh vô cùng”; ca khúc này có một lịch sử rất thú vị
Thật là thú vị, khi được biết ca khúc vô cùng danh tiếng ấy lại được sáng tác bởi người không phải là nhạc sĩ, trong một hoàn cảnh bất đắc dĩ, buộc phải sáng tác
Đêm vọng Giáng Sinh, tức đêm 24/12 năm 1818, cây đàn Organ của Nhà thờ Thánh Nicholas (Nicola-Kirche) ở Obendorf thuộc nước Áo đột nhiên bị hỏng. Cha xứ – là Linh mục Josef Mohr – rất bối rối, không biết tính sao; đang lúng túng thì Ngài chợt nhớ tới một bài thơ ngắn, mà Ngài đã sáng tác từ 2 năm trước đó (1816). Bài thơ rất đơn sơ này có tựa là “Đêm Thánh”. Một ý nghĩ chợt lóe lên trong đầu, cha xứ muốn có một ca khúc mới dành cho lễ nửa đêm, nhưng làm sao bây giờ, vì Ngài không phải là nhạc sĩ để có thể phổ nhạc bài thơ này ? Làm sao bây giờ, khi gần hết hạn và Thánh lễ nửa đêm sắp bắt đầu ? Một ý nghĩ lại sáng lên : còn ai khác trong lúc này, ngoài Frank Gruber, là người vẫn thường chơi đàn Organ cho nhà thờ; ông là giáo viên và cũng là bạn thân của Cha.
Thế là, Ngài đã tìm gặp ngay F. Gruber, để nhờ soạn phần giai điệu và phối âm bài thơ “Đêm thánh”, nhưng… bằng đàn Guitar. Lúc đầu, F. Gruber không đồng ý với đề nghị của J. Mohr, vì e rằng, giáo dân đến dự lễ sẽ không thích loại âm nhạc được trình bày với đàn guitar, vì vốn vẫn quen với đàn Organ xưa nay.
Nhưng vì không còn sự lựa chọn nào khác, F. Gruber đành phải chấp nhận và bắt tay vào việc. Hết sức bất ngờ, chỉ trong vài giờ đồng hồ, phần nhạc của ca khúc được hoàn tất. Thoạt tiên, những người dự lễ tỏ ra kinh ngạc, khi nghe ca khúc được trình bày với đàn guitar, nhưng chẳng bao lâu, mọi người bị mê hoặc bởi giai điệu ngọt ngào của bài hát. Dẫu cùng niềm tin hay không, người ta cũng không thể không rung động trước những vẻ đẹp, và đặc biệt, là nét đơn sơ nhưng rất sâu sắc của bài hát.
Chính vì thế, bài thánh ca đã lan rộng khắp địa cầu như một điều tự nhiên. Bài ĐÊM THÁNH VÔ CÙNG đã được chuyển ngữ sang nhiều thứ tiếng trên hoàn vũ. Người ta còn hát với tiếng Et-ki-mô và với thổ ngữ Ban-tu ở Phi Châu. Không có một âm hưởng nào, đời hay đạo, được quốc tế biết tới nhiều như bài thánh ca Giáng sinh khiêm nhu này của Áo quốc
. Ca khúc Giáng sinh này đã được dịch ra hơn 300 thứ tiếng trên khắp thế giới, và là một trong những bài hát được yêu thích nhất trong mọi thời đại. Ca khúc vẫn thường được trình diễn không cần nhạc đệm. Mặc dù được sáng tác bởi hai tín hữu Công giáo, nhưng bài hát này đã có một vị trí đặc biệt trong các nhà thờ thuộc Giáo hội Luther.
Hiện nay, trong Bảo Tàng Đêm Yên lặng và Nhà nguyện kỷ niệm tại Oberndorf, mọi người còn được thấy bản viết tay bài thơ “Đêm thánh” của Cha J. Mohr. Cả bản giai điệu viết tay của F. Gruber, giai điệu chịu ảnh hưởng của âm nhạc truyền thống tại các vùng nông thôn, phảng phất những nét đặc trưng của dân ca Áo.
SUY NIỆM
Cả bài thơ và giai điệu của bài ca đều rất đơn sơ, giản dị, nhưng lại gây xúc động vô cùng, nên đã chinh phục được toàn thế giới. Điểm nổi bật hơn hết là, so với âm điệu của các bài thánh ca Noel khác, bài “Đêm Thánh Vô Cùng” tiêu biểu cho đêm hạ sinh một hài nhi - Thiên Chúa, đã đến với trần gian và sống với con người. Chính nhờ thế, bài Thánh ca ấy giúp cho Đại lễ Giáng sinh thêm rất nhiều ý nghĩa
Đại Lễ Giáng Sinh nhắc nhở và đòi buộc ta phải sống với mầu nhiệm Giáng sinh. Chúa cũng phải được sinh ra, phải lớn lên ở ngay trong lòng mình, ta cũng phải đổi thay, phải tự điều chỉnh để nên giống Chúa hơn qua từng ngày, ta phải thực sự ý thức, để không thể tự hài lòng và an tâm với lối sống hời hợt, nặng phần trình diễn của các hình thức lòe loẹt, ồn ào
Lạy Chúa ! Xin luôn nâng đỡ và nhắc nhở, để con biết vâng theo ý Chúa, hơn là bắt Chúa phải chiều theo ý con; nhờ thế, con sẽ có được niềm vui và sự bình an, mà Thiên thần đã ngợi ca chúc tụng, khi hài nhi Giêsu sinh ra
VINH DANH THIÊN CHÚA TRÊN TRỜI
BÌNH AN DƯỚI THẾ CHO NGƯỜI THIỆN TÂM
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét